Advertisement

Reel sektörlerin nabzını tutan İş Dünyası'nda bu hafta sanayideki gelişmeleri, düzenlemelerin etkilerini ve dönüşüm sürecinde nasıl bir yol izleneceğini İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Murat Akyüz, İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi ve Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir ile konuştuk.

İkinci çeyrekte beklentilerin altında daralan Türkiye ekonomisinde, sanayide dönüşüm, şart gözüküyor. Dönüşümün nasıl sağlanacağına ilişkin ASO Başkanı Özdebir'in görüşleri ''Türkiye'nin büyüme performansına baktığımızda eldeki enstrümanlarla yapabileceklerimizi yapmış durumdayız. Artık yeni bir modele geçmemiz lazım. Üretime dayalı bir büyüme modeli geliştirmeliyiz. Türkiye'nin genç bir nüfusu var dolayısıyla konut ihtiyacı var. Ancak birbirimize ev yaparak zenginleşemeyiz. Sanayi Odası olarak sıkıntımız bu. Sanayi işletmelerinin verimli çalışabilmeleri için onların karlılığının artırılması lazım. Kurumlar ve gelir vergisinde indirimler yapıldı ama bunlar kar eden kuruluşlar için. Kar etmiyorsa bu indirimlerden faydalanması mümkün değil. Sanayicilerimizin üzerinde çok çeşitli yükler, dolaylı vergiler ve istihdam ile ilgili yükler var. Kar etseniz de etmeseniz de ödemek mecburiyetinde olduğunuz sizin giderleriniz. Bu da bizim rekabetimizi bozmakta'' yönünde.

İKMİB Başkanı Akyüz ''Biz konut rantının içerisine düştük. Sanayi ve inşaat sektörlerinin getirisi çok farklı. Sanayiden ciddi anlamda konuta geçen sanayici arkadaşlarımız var. Bu bizim için bir kayıp çünkü eğitim düzeyi bambaşka olan bir modele geçiyorlar. Bu Türkiye'nin çıkış yolu olmamalı. Ülke modellerine baktığınız zaman, yüzde 10, 20'lerde sanayileşme endeksi olan ülkeler hiçbir zaman 50 milyon dolara yakın GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ) çıkartamamışlar. Yüzde 20'lerden, yüzde 40lara çıktıkları zaman GSYİH 25 milyon dolarları geçmeye başlamış. Biz, 10 milyon dolar eşiğinde takıldık kaldık, ileri de gidemiyoruz'' dedi.

İHKİB Başkanı Tanrıverdi ise ''Türkiye'nin üretimle büyüme modeline geçmesi gerek. Bugün Türkiye'nin hizmet sektörü, sanayiden daha hızlı büyüyor. Sanayi üretimini artırırken seçici olmamız lazım. İnovatif ve teknolojik ürünlerin üstünden yürümek lazım. Tasarım endüstrisini geliştirmek lazım. Bunları yakaladığımız zaman imalatta da çok hızlı büyüme şansına sahibiz. Bugün bir alışverişmerkezinde 5000 kişi çalışıyor, bu istihdam açısından büyük katkı sağlıyor. Ancak Türkiye'nin geleceği açısından baktığımızda çok ciddi bir tehlike ile karşı karşıyayız. Bu insanlar hizmet sektöründe çalışıp hiç bir vasıf elde etmiyor'' şeklinde görüşlerini bildirdi.

AR-GE'ye ayrılan bütçeyi ve kullanılabilirliğini artırma adına Hikmet Tanrıverdi ''Bu pay Türkiye'yi diğer gelişmekte olan ülkelerle kıyasladığımızda daha düşük. Ama söyle bir olumsuzluk var. Sanayi Bakanı ile görüştüğümde, geçen yılbaşında AR-GE'ye ayrılan 52 milyarlık fonun kullanılmadığından dolayı maliyeye geri devredileceğini söylemişti. Sonra tekrar yeni bütçenin içine almışlar. KOBİ'lerin AR-GE teşvikini artırmaları için onlara destek vermemiz lazım. Bunları yaptığımız zaman Türkiye katmadeğeri yüksek ürünlerin ihracatına başlayacak'' dedi.

Uzun sözün kısası; sanayici, teknolojiye dayalı üretim modeline geçmek için devletten vergi indirimleri, AR-GE'ye ayrılan bütçenin artırılması, istihdam piyasasının iyileştirilmesi ve ihracatçının desteklenmesi yönünde adımlar atmasını bekliyor...

Hande Berktan
hberktan@bloomberght.com