Ağustos ayı istihdam verisi, söz konusu ayın tipik olarak hayal kırıklığı ile lanetlenmiş olmasına rağmen daha fazla öneme sahip olamazdı.
Faiz oranlarını iki haftadan kısa bir süre içerisinde artırmayı ve ABD ekonomisinin durumunu değerlendiren Fed yetkilileri için küresel ekonomik kırgınlık ve sarsılan finans piyasaları hali hazırda tedirginlik yaratmış durumda.
Fed’in Eylül ayı politika toplantısı öncesinde Amerikan istihdam piyasası ile ilgili açıklanacak son veri, suyu daha da bulandırma potansiyeline sahip. Ekonomistlerin Ağustos ayı istihdam verisine yönelik beklentileri geçtiğimiz 4 yıldır ortalama 50,000 yüksek çıkıyor.
İşte ekonomistlerin ve Fed’in Washington’da TSİ 15.30’da açıklanacak veride odaklanacakları önemli noktalar:
İstihdam
İşverenler arasında yapılan bir anketten türetilen manşet veri, yılın ilk altı aylık döneminde gelen istikrarsız ekonomik verilere rağmen 2015 yılında güçlü bir seyir izledi. İstihdam artışları, 2014 yılında aylık ortalama 260,000 artış gösterirken, Temmuz ayı itibarıyla 2015 ortalaması 211,000 oldu. 2014 yılı ABD’nin istihdamda 1999’dan bu yana en iyi yılı olarak kaydedilmişti.
Bloomberg anketine katılan ekonomistler, istihdamda yaklaşık 220,000 artış görüleceği tahmininde bulunuyor. Ancak tarih, ekonomistlerin Ağustos ayı ile ilgili iyi bir tahmin yürütemediklerine işaret ediyor. 2005’ten 2014’e kadar uzman tahminciler ilk Ağustos ayı istihdam verisinde 7 kez yüksek beklenti sundu. Bunun yanı sıra Çalışma Bakanlığı (yıllık ve gösterge revizyonlar hariç) geçtiğimiz 10 yılın 8’inde ilk beklentisini yükseltti.
Böyle bir trend, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) işgücü piyasasını okumasını ve faiz artırımını karmaşıklaştırabilir.
Regions Financial Corp. baş ekonomisti Richard Moody, “Ağustos verisi ile ilgili bu durumun farkındaysanız, FOMC da farkındadır. Ağustos atı istihdam verisinin yukarı yönlü revize edilmesi yerinde duramayan finans piyasalarının faiz artırımına hazırlanması için en iyi yol olmayabilir” dedi.
İşsizlik oranı
İşsizlik oranı yüzde 5.3 ile Fed’in yüzde 5-5.2 aralığındaki tam istihdam tanımına yaklaşıyor. İşgücü piyasasında son veriden bu yana görülen pozitif işaretler, Temmuz ayının yüzde 5.261 seviyesindeki (yuvarlanmamış) verisini Fed’in aralığına çekecek yeterli ivmeye sahip görünüyor. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanı yüzde 5.2 seviyesinde.
İşszilik maaşı başvuruları Mart ayı başından bu yana 300,000’in altında geliyor. Bu durum istihdam koşullarının gelişme gösterdiğine yönelik bir işaret olarak görülüyor.
RBS Securities Inc. baş ABD ekonomisti Michelle Girard, “İşsizlik oranının bir yıl önceye göre oldukça düşük olması Fed’in faiz artırımına yaklaşmasını destekliyor” dedi.
Ücret Artışı
Çalışan ücretlerinde sürekli bir artış henüz belirgin hale gelmedi. Ortalam saatlik ücretler Temmuz ayında sona eren 12 ayda yüzde 2.1 yükselerek 6 yıl önce başlayan genişlemeden bu yana olan ortalamayı karşıladı.
Piyasa etkisi
Finans piyasalarındaki çalkantı Ağustos ayında işe alım kararlarını etkilemede az da olsa etkili olmuş olabilir. Hükümetin hane halkları ve işletmelere yönelik anketi ayın 12. gününü içine alan haftayı kapsıyor. Dolayısıyla veri 9-15 Ağustos haftasındaki cevapları içeriyor.
Piyasalar düşüşe 18 Ağustos’ta geçmişti. Yatırımcı Çin’in zayıflayan ekonomisini ve yuan devalüasyonunu değerlendirmişti.